Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία διαρκώς αυξανόμενη στροφή των ασθενών προς αυτές τις θεραπείες. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 15 δις δολάρια δαπανώνται ετησίως στις συμπληρωματικές θεραπευτικές μεθόδους μόνο στις Η.Π.Α. Στην Αυστραλία, το ποσό που δαπανάται για την αγορά μη συμβατικών θεραπευτικών σκευασμάτων ανέρχεται στα 621 εκατ. δολάρια, όταν το αντίστοιχο ποσό για τα κλασικά φαρμακευτικά σκευάσματα δεν υπερβαίνει τα 310 εκατ. Αύξηση τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει επίσης ο αριθμός των γιατρών που ασχολούνται με κάποια από αυτές τις θεραπευτικές μεθόδους αποκλειστικά ή συμπληρωματικά, στα πλαίσια της καθημερινής τους κλινικής πράξης. Παράλληλα αυξάνει και ο αριθμός των γιατρών που παραπέμπουν και κατευθύνουν τους ασθενείς τους προς τις συμπληρωματικές θεραπείες.
Κάποιες από αυτές, όπως ο βελονισμός, έχουν πλέον καταξιωθεί στην συνείδηση του ιατρικού κόσμου, ασκούνται από γιατρούς σε επίσημες νοσηλευτικές μονάδες και η αποτελεσματικότητά τους αποδεικνύεται μελέτες που έχουν σχεδιασθεί με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια και έχουν δημοσιευθεί σε έγκυρα ιατρικά περιοδικά.
Η πανάρχαια μέθοδος του βελονισμού επί τέσσερις χιλιάδες χρόνια εξακολουθεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του πόνου, έχοντας τη μοναδικότητα μιας μεθόδου δοκιμασμένης από το χρόνο όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την απουσία επιπλοκών. Γι' αυτό όχι μόνο επιβίωσε αλλά διαδόθηκε στα πέρατα της γης.
Δεν συμβαίνει το ίδιο με τα κλασικά φάρμακα. Κάθε χρόνο αποσύρονται από την κυκλοφορία χιλιάδες φάρμακα, κι αυτό γιατί πολλά από αυτά εμφανίζουν ανεπιθύμητες ενέργειες που τα καθιστούν επικίνδυνα.
Από την άλλη μεριά η μέθοδος θεραπείας με βελονισμό δεν αποκλείει τη χρήση και φαρμάκων. Έτσι επιτυγχάνεται συνεργεία βελονισμού και φαρμάκων με αποτέλεσμα ο ασθενής να βρίσκει επιπλέον βοήθεια στην αντιμετώπιση του προβλήματος του. Για τους λόγους αυτούς παρατηρείται η ολοένα αυξανόμενη διάδοση του βελονισμού στη Δύση.
Όσο και αν οι εναλλακτικές - συμπληρωματικές θεραπευτικές μέθοδοι θεωρούνται ακίνδυνες καθαυτές, είναι ηθικά ανεπίτρεπτη και δυνητικά επικίνδυνη η αλόγιστη άσκησή τους από άτομα με ελλιπή η αμφίβολη εκπαίδευση. Με δεδομένο τον κίνδυνο που προκύπτει για τη δημόσια υγεία από τη μη έγκαιρη διάγνωση μιας νόσου, αλλά και για να διασφαλιστούν τόσο οι ασθενείς όσο και οι θεραπευτές - ενασχολούμενοι με τις τεχνικές αυτές, γίνονται προσπάθειες από διεθνείς επιτροπές, προκειμένου να οριστούν οι ενδείξεις εφαρμογής και οι προϋποθέσεις άσκησης όλων αυτών των μεθόδων.
Στην Ελλάδα, με την υπ' αριθμ. 547/Α4/1191 της 21-2-1980 απόφαση του Υπουργείου Υγείας, αναγνωρίζεται μόνο σε γιατρούς το δικαίωμα άσκησης του βελονισμού και της Ομοιοπαθητικής. Με άλλες αποφάσεις του Υπουργείου Υγείας, αναγνωρίζεται στους ασφαλισμένους του δημοσίου η δαπάνη για την αγορά ομοιοπαθητικών σκευασμάτων εφόσον συνταγογραφούνται από γιατρούς και για ορισμένο αριθμό συνεδριών βιοανάδρασης (biofeedback) και ηλεκτροθεραπείας (TENS και όχι ηλεκτροβελονισμού) εφόσον εκτελούνται από νευρολόγους και ρευματολόγους ή από ιατρούς με ειδικότητα Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης αντίστοιχα. Σε ορισμένα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα, παρέχεται θεραπεία με Βελονισμό, ενώ κάποια ασφαλιστικά ταμεία καλύπτουν πλήρως ή μερικώς την δαπάνη για την εφαρμογή του από Ιατρούς, σε ιδιωτική βάση.
Όλο και περισσότερα Ιατρεία Πόνου λοιπόν, συμπεριλαμβάνουν τον βελονισμό στη φαρέτρα των όπλων που χρησιμοποιούν για την ανακούφιση των ασθενών, κυρίως όσων βασανίζονται από χρόνιους πόνους. Διάσημοι καταξιωμένοι ερευνητές όπως οι Bonica, Wall-Melzack κ. ά. που ασχολούνται με τη θεραπεία του πόνου, αφιερώνουν στα συγγράμματα τους ειδικά κεφάλαια για τον βελονισμό.
Στο Εξωτερικό Ιατρείο Πόνου του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, το οποίο ανήκει στην Έδρα Αναισθησιολογίας του Α.Π.Θ., εφαρμόζετε με ιδιαίτερη επιτυχία ο βελονισμός και ο φαρμακοβελονισμός για την αντιμετώπιση αλγεινών συνδρόμων.
Είναι πολύ σημαντικό να τίθεται η σωστή ένδειξη για βελονισμό. Αυτό σημαίνει ότι ένας ασθενής που προσέρχεται π.χ. στον βελονισμό για ανακούφιση από βασανιστικούς πονοκεφάλους, πρέπει προηγούμενα να έχει υποβληθεί σε ιατρικό έλεγχο από γιατρούς σχετικών ειδικοτήτων, ώστε να αποκλεισθεί η ύπαρξη νεοπλασίας ή άλλων αιτίων που δεν αντιμετωπίζονται με τον βελονισμό. Αυτό σημαίνει ότι είναι ανάγκη να περιορίσουμε τον αριθμό των παθήσεων που αποτελούν ένδειξη για εφαρμογή του βελονισμού σε συσχετισμό με τον αριθμό των παθήσεων που οι αρχαίοι Κινέζοι αντιμετώπιζαν με τη μέθοδο αυτή.
Στην εποχή μας, η έρευνα στα σύγχρονα Εργαστήρια Φυσιολογίας ανίχνευσε και ερμήνευσε τους μηχανισμούς δράσης του βελονισμού. Η έρευνα που συνεχίζεται θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών δράσης του, ώστε ακόμη και όσοι αμφισβητούν τη μέθοδο αυτή γιατί δεν κατανοούν τον τρόπο λειτουργίας της, να έχουν μια ικανοποιητική εξήγηση που θα απαντά στις αμφιβολίες τους.
Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται συνέδρια για το βελονισμό Εθνικά και Παγκόσμια που στοχεύουν στη βελτίωση των γνώσεων μας για τον βελονισμό σε κλινικό και ερευνητικό επίπεδο. Από το 1976 η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας περιλαμβάνει τον βελονισμό στις ιατρικές θεραπείες και μάλιστα συντάσσει κατάλογο ασθενειών που μπορεί να θεραπεύσει ο βελονισμός.
Ιστορικά στοιχεία
Η εφαρμογή του βελονισμού, ο οποίος είναι τρόπος θεραπείας με την τοποθέτηση βελονών στο δέρμα, ξεκίνησε πριν 4000 χρόνια στην Κίνα. Στη Δύση άρχισε να διαδίδεται πριν από 160 χρόνια περίπου και στην Ελλάδα πριν από περίπου 25 χρόνια.
Η άνθιση των εμπορικών συναλλαγών της Ευρώπης με την Άπω Ανατολή, κατά τον 17ο αιώνα, στάθηκε η αιτία για την αρχή της εισαγωγής του βελονισμού στη Δύση. Οι πρώτες σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τον Ολλανδό Jacob de Bondt το 1658, τον Γερμανό Andreas Cleyer το 1686 και τον Σουηδό Engelbert Kampfer το 1712. Αυτοί θεωρούνται και οι πρωτοπόροι του βελονισμού στη Δύση, στην οποία ωστόσο μεγάλη διάδοση βρήκε ο βελονισμός τον 20ον αιώνα. Έτσι, σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Μ. Βρετανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ο Καναδάς, υπάρχουν σήμερα πολλοί γιατροί που ασκούν τον βελονισμό.
Εκτός από τον παραδοσιακό κινέζικο βελονισμό εξελίχθηκαν στη Δύση και άλλες μορφές του, κυρίως τα τελευταία χρόνια. Στη Γαλλία ο γιατρός P. Nogier ανέπτυξε τη μέθοδο του ωτοβελονισμού μετά από την διαπίστωση της άμεσης σχέσης διαφόρων περιοχών του σώματος με αντίστοιχα σημεία στο αυτί. Στη Γερμανία ο Voll προώθησε τη μέθοδο του ηλεκτροβελονισμού δημιουργώντας τη δική του σχολή. Ο Felix Mann στη Μ. Βρετανία εφάρμοσε την τεχνική του περιοστικού βελονισμού, δηλαδή την εισαγωγή βελονών μέχρι την επαφή τους με τα οστά. Ο Zeitler στην Αυστρία ασχολήθηκε με τον κρανιοβελονισμό, κατά τον οποίο οι βελόνες τοποθετούνται σε συγκεκριμένες ζώνες στο κρανίο, μέθοδος, η οποία είναι ανεξάρτητη από την κινέζικη πρακτική. Η Petrizek στην Αυστρία εφάρμοσε τη μέθοδο του βελονισμού στην Οδοντιατρική. Ο Herget στη Γερμανία χρησιμοποίησε τον ηλεκτροβελονισμό κατά την αναισθησία σε εγχειρήσεις καρδιάς.
Πριν από 4000 χρόνια οι Κινέζοι γιατροί γνώριζαν την ύπαρξη του κυκλοφορικού συστήματος. Συγκεκριμένα το Βιβλίο Ιατρικής του Κίτρινου Αυτοκράτορα είναι το πρώτο γνωστό βιβλίο που περιέχει ενδείξεις και γνώσεις για την κυκλοφορία του αίματος. Έτσι, οι Κινέζοι γιατροί κατόρθωσαν να ξεχωρίσουν το φλεβικό αίμα που δεν είναι αρκετά οξυγονωμένο, από το αίμα των αρτηριών, που μας δίνει ζωή, και στη συνέχεια έγινε ο συσχετισμός τους με τις δύο βασικές κοσμικές αρχές του Γιν και του Γιάνγκ.
Το σύστημα του βελονισμού βασίζεται στην αρχαία διαπίστωση ότι μέσα στον άνθρωπο υπάρχει η ζωική ενέργεια "Τσι" υπό μορφή "Γιν και Γιάνγκ". Αυτή η ενέργεια ρέει μέσα σε ορισμένους αγωγούς που ονομάζονται "μεσημβρινοί". Μεγάλη σημασία έχει για τη σωστή λειτουργία των οργάνων του σώματος η ισορροπία της ζωικής αυτής ενέργειας. Όταν έχουμε διαταραχή της ισορροπίας αυτής, τότε έχουμε την εμφάνιση διαφόρων παθήσεων. Με τον βελονισμό, την τοποθέτηση δηλ. βελονών σε διάφορα προκαθορισμένα σημεία του δέρματος, επανέρχεται η διαταραγμένη ισορροπία του οργανισμού.
Έτσι, το Γιάνγκ αντιπροσωπεύει την αρσενική, θετική ενέργεια που παράγει ζέστη, φως, πληρότητα. Το Γιν είναι το θηλυκό, η δύναμη του κρύου, του σκοταδιού, της κενότητας. Για να είναι ο οργανισμός υγιής, θα πρέπει οι δύο αυτές ενέργειες να είναι σε αρμονία και ισορροπία μεταξύ τους.
Μέθοδος του βελονισμού
Η πρωτόγονη μορφή βελονισμού ήταν η εφαρμογή ενός ισχυρού ερεθίσματος, π.χ. με μυτερές πέτρες στα σημεία του δέρματος όπου εντοπιζόταν ο πόνος. Στη συνέχεια εφαρμόσθηκαν λεπτές βελόνες για ελάχιστο χρόνο επάνω σε αλγεινά σημεία του δέρματος. Διαπιστώθηκε όμως πως ο πόνος έτσι σταματούσε μόνον προσωρινά.
Η εξέλιξη της τεχνικής του βελονισμού βασίστηκε στην μεγάλη σημασία της σωστής επιλογής και του συνδυασμού των σημείων του δέρματος καθώς και στη παραμονή για 20-30 λεπτά της ώρας των βελονών στο δέρμα, για καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Η είσοδος των βελονών δεν προκαλεί πόνο. Οι βελόνες αυτές θα πρέπει να τονιστεί ότι έχουν πολύ μικρή διάμετρο, τόση ώστε μέσα στον αυλό μιας συνηθισμένης σύριγγας που χρησιμοποιείται για ενέσεις, χωρούν 10 –15 βελόνες βελονισμού! Η τοποθέτησή τους μπορεί να γίνει απλώς με το χέρι, αν και στο σύγχρονη βελονισμό γίνεται συνήθως με λεπτά ειδικά σωληνάκια ( οδηγούς ), με τα οποία προωθούνται οι βελόνες στο δέρμα. Ο αριθμός των βελονών που χρησιμοποιούνται, πρέπει να είναι όσο το δυνατό μικρότερος, δηλαδή συνήθως να μην ξεπερνά τις 16 βελόνες.
Ο μέσος όρος επισκέψεων του ασθενούς είναι περίπου 15 συνεδρίες, με απόσταση 2-5 ημερών μεταξύ τους, αν και ο γιατρός κρίνει ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Σε κάθε ημιμόριο του σώματος υπάρχουν 365 σημεία βελονισμού που εντάσσονται σε 12 ομάδες, οι οποίες ονομάζονται μεσημβρινοί. Κατά τους Κινέζους σε κάθε ένα από τους 12 μεσημβρινούς κυκλοφορεί η ζωική ενέργεια με μία ορισμένη φορά.
Υπάρχουν σημεία τα οποία διεγείρουν και άλλα τα οποία δρουν κατευναστικά στη λειτουργία των διαφόρων μεσημβρινών και ως εκ τούτου των οργάνων του σώματος. Διακρίνουμε 4 κατηγορίες σημείων:
1. Σημεία που έχουν μόνο τοπική δράση
2. Σημεία που έχουν πιο εκτεταμένη δράση
3. Σημεία με δράση σε όλο το σώμα
4. Σημεία που δρουν σε όλο το σώμα, αλλά συγχρόνως και στην ψυχική μας σφαίρα.
Εκτός από τον μηχανικό ερεθισμό των σημείων με βελόνες, χρησιμοποιούνται και πρόσθετοι τρόποι, όπως με την εφαρμογή θερμότητας επάνω στο σημείο του βελονισμού, μέσω της καύσης ειδικών βοτάνων (Μόξα), με την εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος πολύ χαμηλής τάσης και έντασης επάνω στις βελόνες (Ηλεκτροβελονισμός), με την επίδραση φωτεινής ενέργειας τύπου Laser και με την επίδραση μαγνητισμού από μικρούς ισχυρούς μαγνήτες, τους οποίους τοποθετούμε επάνω στα σημεία βελονισμού (Μαγνητοβελονισμός).
Παθήσεις που θεραπεύονται με βελονισμό
Η θεραπεία του βελονισμού έχει εφαρμογή στις εξής παθήσεις:
1. Σε πόνους, όπως: πονοκεφάλους, ημικρανίες, ισχιαλγίες, οσφυαλγίες, πόνους από σπονδυλοαρθρίτιδες, πόνους στις αρθρώσεις (ώμου, αγκώνα, χειρός, γόνατος, κ.τ.λ), νευραλγίες του τριδύμου, πόνους ρευματικής οστεοαρθρίτιδας, πόνους από αυχενικό σύνδρομο, πόνους κατά την περίοδο, κράμπες, πλευροδυνίες.
2. Σε ψυχοσωματικές παθήσεις, όπως: σε γαστρίτιδες, έλκη στομάχου, κολίτιδες, άσθμα, σε αϋπνίες, σε δυσκοιλιότητα, σε καταστάσεις άγχους, σεξουαλικές διαταραχές, σε αλλεργία, αλλεργικό συνάχι, σε υπέρταση, και εναντίον της παχυσαρκίας.
3. Σε διάφορες άλλες παθήσεις, όπως: σε παραλύσεις και παρέσεις άνω και κάτω άκρων μετά από ημιπληγία, σε παρέσεις του προσωπικού, σε ιλίγγους, σε ορισμένες δερματικές παθήσεις όπως π.χ. σε ακμή, σε έκζεμα, σε διαταραχές αιμάτωσης των άκρων, σε εμβοές ώτων κ.α.
Ο βελονισμός σε συνδυασμό με ακτίνες Laser χρησιμοποιείται κυρίως σε δερματικές παθήσεις και στην παιδιατρική. Ο ηλεκτροβελονισμός χρησιμοποιείται για θεραπεία παραλύσεων από ημιπληγίες, καθώς και για αναισθησία δημιουργώντας υπαλγησία (μείωση του πόνου – αναισθησία). Ο μαγνητοβελονιομός και η Μόξα χρησιμοποιούνται σε αρθριτικούς πόνους.
Σύγχρονες απόψεις πάνω στον τρόπο δράσης του Βελονισμού
Ιστολογική ανατομία των σημείων βελονισμού
Οι ιστολογικές τομές που έγιναν από παλιά στα σημεία του βελονισμού έχουν αποδείξει ότι υπάρχει μια ειδική δομή όπως και κατανομή των σημείων. Ορισμένοι πίστευαν ότι τα σημεία του βελονισμού, στην καλύτερη περίπτωση, είναι μια δερματική προβολή ή δεν υπάρχουν καθόλου.
Έτσι ξεκίνησε και ο Kellner την πρώτη εργασία του για την ιστολογική διαπίστωση και επιβεβαίωση των σημείων του βελονισμού. Πήρε τμήματα δέρματος από σημεία κοντά σε αυτά του βελονισμού, αλλά και από τους μεσημβρινούς του δέρματος και έκανε 250-300 ιστολογικές τομές του δέρματος. Πήρε επίσης δέρμα από 24 σημεία βελονισμού, αλλά και από άλλα σημεία πιο μακριά, άσχετα με αυτά, με διάμετρο 5-7 χιλιοστά. Εξέτασε ένα υλικό 11.137 ιστολογικών τομών, όπου και η πιθανότητα λάθους σχεδόν εξαφανίζεται.
Μπόρεσε να δείξει τα εξής:
1) Τα διάφορα σημεία του βελονισμού, σε αντίθεση με τους μεσημβρινούς και με τα άλλα σημεία του δέρματος, έχουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό απολήξεων.
2) Διαφέρουν επίσης ως προς την ποιότητα των τελικών νευρικών απολήξεων, καθώς έχουν περισσότερα σωμάτια του Meisner, του Krause, ακόμα και λείες μυϊκές ίνες.
Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν σαφώς ότι τα σημεία του βελονισμού έχουν κάποια ιδιαίτερη ιστολογική δομή, η οποία και είναι σε θέση να εξηγήσει τις ηλεκτροφυσιολογικές αποκλίσεις που μετρούσε ο Maresch. Έτσι διαπιστώθηκε ότι τα σημεία του βελονισμού έχουν μια ξεχωριστή ιστολογική διαφορά από τα άλλα σημεία του δέρματος, η οποία συνίσταται σε αυξημένη συσσώρευση τελικών απολήξεων, υποδοχέων, και ως εκ τούτου και λειτουργιών.
Για το λόγο αυτό η διαφοροποίηση αυτών των σημείων φανερώνεται, όπως είναι φυσικό, και στη διαφορετική απόδοση και λειτουργία τους.
Οι επιφάνειες του δέρματος, που είναι γύρω από τα σημεία του βελονισμού, δεν έχουν αυτή τη συσσώρευση των υποδοχέων που παρατηρείται επάνω στα σημεία του βελονισμού, πράγμα που δείχνει μια τελείως ξεκάθαρη διαφορά μεταξύ του σημείου και της γύρω από αυτό περιοχής.
Επίδραση στον πόνο ( αναλγησία ).
Τα τελευταία 25 χρόνια ερευνάται το θέμα του βελονισμού στα πιο σύγχρονα εργαστήρια νευροφυσιολογίας και βιοχημείας. Έτσι, εκτός από τις Κινέζικες αντιλήψεις σχετικά με τη δράση του, δηλαδή στην πεποίθηση ότι ο βελονισμός διατηρεί την ενεργειακή ισορροπία του οργανισμού, διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για μία μέθοδο αντανακλαστικής θεραπείας, κατά την οποία όταν ερεθίζουμε με τις βελόνες ορισμένα σημεία του δέρματος, δηλαδή τους τοπικούς ερεθιοματοδέκτες (σωμάτια Ruffini, Pazini κ,τ.λ), διοχετεύεται ένα μήνυμα που κατευθύνεται μέσω των νεύρων σε διάφορα νευρικά κέντρα. Από αυτά τότε ξεκινάει μία διορθωτική απάντηση με στόχο τις λειτουργίες και τα όργανα που διαταράχθηκαν. Από την άποψη της νευροφυσιολογίας ο βελονισμός δρα με αναστολή στο σύστημα των νευρώνων, που λαμβάνουν μέρος στην αντίληψη του πόνου, με αποτέλεσμα την αναλγησία.
Σε βιοχημικά εργαστήρια Δυτικοί επιστήμονες έχουν αποδείξει με πειράματα σε ζώα, ότι με τον βελονισμό παράγονται σε αυξημένες ποσότητες ουσίες του οργανισμού στον εγκέφαλο, οι οποίες ονομάζονται ενδορφίνες. Οι ενδορφίνες είναι πρωτεΐνες, που αποκλείουν ορισμένους υποδοχείς στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα την ελάττωση του πόνου.
Από το 1975 υπάρχουν αξιοσημείωτες αποδείξεις ότι ο βελονισμός προκαλεί έκλυση εγκεφαλινών και ενδορφινών από το νευρικό σύστημα. Οι αναλγητικές αυτές ουσίες υπάρχουν φυσιολογικά στον ανθρώπινο οργανισμό. Το γεγονός αυτό είναι δυνατό να ερμηνεύσει την αναλγητική επίδραση του βελονισμού στη χειρουργική. Μπορεί επίσης να ερμηνεύσει το λόγο της ανακούφισης που επιφέρει ο βελονισμός σε ασθενείς με άσθμα ή κατάθλιψη.
Οι Mayer D. και Price D. απέδειξαν τον ανταγωνισμό της αναλγησίας του βελονισμού μετά από χορήγηση ενός ανταγωνιστή της μορφίνης (της ναλοξόνης). Έτσι απέδειξαν ότι η αναλγησία με τον βελονισμό έχει άμεση σχέση με τον μηχανισμό των ενδογενών οπιοειδών. Στη συνέχεια έγιναν πολλές εργασίες από τους Huang Υ, Wang Q. κ.ά., τους Ηα Η., Tan Ε. κ.ά., τους Pomeranz Β. κ.ά. σε ζώα και σε ανθρώπους που συμφωνούν με την προηγούμενη άποψη.
Στη μελέτη τους οι Mayer D. και Price D. ασχολήθηκαν με την ουδό του πόνου, μετά από ηλεκτρικό ερέθισμα στον πολφό του δοντιού των ανθρώπων. Βρήκαν ότι αυξάνεται η ουδός του πόνου μετά από βελονισμό ενός σημείου, συγκεκριμένα του Π.Ε.4. Μετά από χορήγηση ναλοξόνης αυτή η αύξηση εξαφανίστηκε.
Παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν και σε ζώα. Οι Ηα Η., Tan Ε κ.ά. σε πειράματα με πιθήκους κατέγραψαν ένα ανταγωνισμό αναλγησίας του βελονισμού από την ναλοξόνη. Ο ανταγωνισμός αυτός της αναλγητικής δράσης του βελονισμού έχει αποδειχθεί σε διάφορα πειράματα σε ζώα όπως σε γάτες, ποντίκια, άλογα, κουνέλια, πιθήκους. Σε όλα τα πειράματα στα ζώα οι ερευνητές είχαν συγκεκριμένα "μοντέλα μελέτης" της ουδού του πόνου, μετά από εφαρμογή ειδικών ερεθισμάτων.
Οι Peets και Pomeranz σε μελέτη επάνω σε ποντίκια που δεν είχαν οπιούχους υποδοχείς διαπίστωσαν ασθενή αναλγησία. Έτσι αποδεικνύεται η αναλγητική δράση του βελονισμού δια μέσου του μηχανισμού των ενδογενών οπιούχων.
Δυστυχώς λίγοι μόνον ερευνητές βιοχημικοί γνωρίζουν αρκετά το βελονισμό, έτσι ώστε να τον ασκούν, ή ακόμα να αξιολογούν τις ικανότητες αυτών που τον ασκούν.
Με τον απλό βελονισμό ή με απλή πίεση των σημείων του βελονισμού ή και ιδιαίτερα με τον ηλεκτροβελονισμό παρατηρείται αύξηση του επιπέδου των ενδορφινών στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, αλλά και σε άλλα μέρη του σώματος.
Από άλλες έρευνες έχει βρεθεί ότι κατά τον βελονισμό κλείνει η πύλη του πόνου και δεν γίνετε μετάδοση ερεθισμάτων προς το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Οι σωματοαισθητικοί υποδοχείς λειτουργούν σαν Tranducer (μετατροπείς μηχανικής σε ηλεκτρική ενέργεια), για να μεταφέρουν μηχανικά, θερμικά, χημικά ερεθίσματα και για να μετατρέψουν αυτά τα ερεθίσματα σε ηλεκτρική ενέργεια. Η θεωρεία της πύλης (Gate -Control) εξηγεί πώς ο βελονισμός μπορεί να προκαλέσει αναλγησία, ακόμη και σε ορισμένες εγχειρίσεις.
Θεραπεία – Αποτελέσματα
Όταν θέλουμε να εκτιμήσουμε την αποτελεσματικότητα του βελονισμού συγκρίνοντας τις περιπτώσεις επιτυχίας του στους ανατολικούς λαούς με τις ανάλογες στους λαούς της Δύσης, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τη διαφορετική ψυχοσύνθεση και τον διαφορετικό τρόπο ζωής του ανθρώπου της Ανατολής από αυτόν του ανθρώπου της Δύσης. Είναι φυσικό στους λαούς της Ανατολής ο βελονισμός να είναι αποτελεσματικότερος, καθώς ενώ ο άνθρωπος της Ανατολής χρησιμοποιεί τον βελονισμό με μεγάλη ευκολία και εμπιστοσύνη ακόμη και για ελαφρές σχετικά παθήσεις, ο άνθρωπος της Δύσης καταφεύγει συνήθως στον βελονισμό, αφού πρώτα έχει εξαντλήσει τις δυνατότητες της κλασικής ιατρικής και το όποιο πρόβλημά του έχει μεταπέσει στην χρονιότητα, κάτι που δυσχεραίνει την θεραπευτική προσέγγιση.
Ο βελονισμός αντιμετωπίζει με επιτυχία σημαντικό αριθμό παθήσεων, αλλά έχει και τα όρια του - δεν θεραπεύει τα πάντα.
Ας σημειωθεί ότι ο βελονισμός μπορεί να εφαρμοσθεί και στην οξεία και στη χρόνια φάση των νόσων που αναφέραμε. Τα μόνιμα αποτελέσματα της θεραπείας με βελονισμό έχουν παρατηρηθεί σε ποσοστό 50-80% των ασθενών, ανάλογα βέβαια με τις παθήσεις. Ποσοστό πολύ καλό, αν ληφθεί υπ' όψιν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών έχει ήδη υποστεί, χωρίς όμως αποτέλεσμα, φαρμακευτικές και άλλες θεραπείες πριν από τον βελονισμό.
Ιδιαίτερα πρέπει να τονισθεί ότι ο βελονισμός συμβάλλει κατά της πολυφαρμακίας και φυσικά δεν έχει παρενέργειες, όπως μπορεί να έχουν οι φαρμακευτικές ουσίες.
Ακόμη, ο βελονισμός και ο ηλεκτροβελονισμός χρησιμοποιούνται σήμερα στην Κίνα σε μεγάλο αριθμό νοσοκομείων για ορισμένες επεμβάσεις, αντί για γενική ή τοπική αναισθησία ή και συμπληρωματικά με αυτήν.
Στην Ελλάδα εφαρμόζεται ο βελονισμός σε Δημόσια Νοσηλευτικά Ιδρύματα τα τελευταία 15 χρόνια. Συγκεκριμένα, το 1983 έχει ξεκινήσει η εφαρμογή του βελονισμού στο ιατρείο πόνου του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, που ήταν και το πρώτο τέτοιο εξωτερικό ιατρείο στην Ελλάδα.
Στην χώρα μας σήμερα δραστηριοποιούνται ενεργά τρεις Ιατρικές Εταιρείες Βελονισμού: η Ιατρική Εταιρεία Βελονισμού Βόρειας Ελλάδος με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Βελονισμού με έδρα την Αθήνα και η Πανελλήνια Ιατρική Εταιρεία Βελονισμού με έδρα την Αθήνα. Οι δύο πρώτες επιστημονικές εταιρείες, προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των Ελλήνων Ιατρών Βελονιστών για διαρκή επιμόρφωση, διοργανώνουν από κοινού μετεκπαιδευτικά σεμινάρια και διαλέξεις, ενώ τα μέλη τους συμμετέχουν ενεργά σε διεθνή συνέδρια ιατρικού βελονισμού.
Παράλληλα, σε συνεργασία με αντίστοιχες εταιρείες βελονισμού χωρών με παράδοση στο Βελονισμό (Κίνα, Βουλγαρία), διοργανώνονται εκπαιδευτικά σεμινάρια και πρακτική άσκηση σε νοσοκομεία των χωρών αυτών. Οι Ελληνικές Ιατρικές Εταιρείες Βελονισμού, είναι μέλη του Διεθνούς Συμβουλίου για τον Ιατρικό Βελονισμό (ICMART) και εφαρμόζουν με συνέπεια τα εκπαιδευτικά και μετεκπαιδευτικά προγράμματά του.
Για να εφαρμόσει κάποιος τον Βελονισμό , σύμφωνα με τα Ελληνικά και Διεθνή δεδομένα , κρίνεται απαραίτητο:
1)Να είναι πτυχιούχος γιατρός ή οδοντίατρος.
2)Να έχει άδεια ασκήσεως Ιατρικού Επαγγέλματος για την Ελληνική Επικράτεια.
3)Να είναι εγγεγραμμένος στον Ιατρικό Σύλλογο της περιοχής του.
4)Να έχει παρακολουθήσει τουλάχιστον (300) τριακόσιες ώρες θεωρητικής και πρακτικής διδασκαλίας Βελονισμού , σε εκπαιδευτικό κέντρο της Ελλάδας ή του εξωτερικού.
5)Να είναι τακτικό μέλος αναγνωρισμένης ιατρικής εταιρείας Βελονισμού και εγγεγραμμένος στα αρχεία της.
Η αποτελεσματικότητα του Βελονισμού και η κατανόηση της νευροφυσιολογικής δράσης του, είχαν σαν αποτέλεσμα την αποδοχή της θεραπευτικής αυτής τεχνικής από το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας, τουλάχιστον όσον αφορά την αντιμετώπιση του οξέος και χρόνιου πόνου. Σε μεγάλα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα (Γ.Ν.Α Γ.Γεννηματάς, Σισμανόγλειο, Νίκαια, Ευαγγελισμός, Αιγινίτειο, Λαϊκό, ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, Γ.Ν Σερρών), τεχνικές βελονισμού και ηλεκτροβελονισμού εφαρμόζονται στα ιατρεία αποκατάστασης και πόνου σε καθημερινή βάση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου