Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

Αυχενικό Σύνδρομο: Αίτια – Πρόληψη – Θεραπεία. Θεραπευτική Αντιμετώπιση με Βελονισμό.


Άρθρο από τον Γκατζούνη Θεόδωρο MSc, Φυσίατρο, μετεκπαίδευση στον Βελονισμό, Ωτοθεραπεία- Ωτοβελονισμό, Μεσοθεραπεία.
Εισαγωγή τι είναι το αυχενικό σύνδρομο;
Το αυχενικό σύνδρομο περιγράφει μια σειρά από συμπτώματα στην περιοχή του αυχένα αλλά και στηνγύρω περιοχή (ώμοι, ωμοπλάτες, άνω κορμός), που προκαλούνται από παθήσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Αποτελεί περισσότερο έναν περιγραφικό όρο των συμπτωμάτων που μπορεί να προκαλούνται από μια σειρά παθήσεων και όχι μια πάθηση το ίδιο. Στο αυχενικό σύνδρομο ουσιαστικά παραβλάπτεται η φυσιολογική λειτουργικότητα και κινητικότητα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Τα κλινικά συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται είναι τα παρακάτω: πόνος στον αυχένα, κεφαλαλγίες, πόνοι στον ώμο, στον βραχίονα ή/ και στο χέρι, περιορισμένη κινητικότητα της αυχενικής μοίρας, αδυναμία και μειωμένα αντανακλαστικά στα άνω και σε προχωρημένες καταστάσεις και στα κάτω άκρα και προβλήματα στη βάδιση («σπαστικό βάδισμα»), μουδιάσματα και μυϊκή αδυναμία στα άκρα.

Τι συμπτώματα έχει το αυχενικό σύνδρομο;

• άλγος στην περιοχή του αυχένα
• κεφαλαλγίες
• άλγος στον ώμο
• άλγος στο βραχίονα ή / και στο χέρι
• περιορισμός της κινητικότητας της αυχενικής μοίρας
• μείωση της μυϊκής ισχύος στα άνω και κάτω άκρα
• διαταραχή στη βάδιση («σπαστικό βάδισμα»)
• αιμωδίες (μουδιάσματα) στα άνω άκρα
• μυϊκή αδυναμία και στα κάτω άκρα
• ζάλη, αστάθεια
• καρηβαρία (βαρύ κεφάλι)
• ίλιγγος με έμετο

Ποιά τα αίτια που προκαλούν Αυχενικό Σύνδρομο;

Τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν αυχενικό σύνδρομο παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλομορφία.



1. Δισκοπάθεια – κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου:
2. Αρθρίτιδα των αυχενικών σπονδύλων.
3. Δισκοπάθειες Αυχενικών μεσοσπονδυλίων δίσκων.
4. Σπασμός των μυών της περιοχής του αυχένα – από κακή στάση ή ψύξη κτλ..

Διάγνωση του Αιτίου του Αυχενικού συνδρόμου.

Η τελική διάγνωση και η εκτίμηση της σοβαρότητας του συνδρόμου γίνεται με απεικονιστικές μεθόδους οι οποίες, με σειρά φθίνουσας σπουδαιότητας είναι οι ακόλουθες: απλές ακτινογραφίες, μαγνητική και αξονική τομογραφία, ηλεκτρομυογράφημα, σπινθηρογράφημα οστών και εργαστηριακές εξετάσεις.


Θεραπεία για το αυχενικό σύνδρομο:

Η θεραπεία χωρίζεται σε ευντηρητική (Φάρμακα, Φυσικοθεραπεία, Βελονισμός, Θεραπευτική Άσκηση) και χειρουργική Αντιμετώπιση.

Συντηρητική Θεραπεία:

Συνίσταται στην χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (κατά κύριο λόγο μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων), την τοποθέτηση αυχενικού κολλάρου (σκληρού ή μαλακού ανάλογα με την σοβαρότητα της κατάστασης), την χρήση αυχενικού ορθοπαιδικού μαξιλαριού κατά την κατάκλιση (για ασθενείς με εντονότερα συμπτώματα κατά την διάρκεια της νύχτας) και την εκτέλεση προγράμματος φυσιοθεραπειών.

Φυσικοθεραπευτική Αντιμετώπιση του Αυχενικού συνδρόμου.

Σε ασθενείς με αυχενικό σύνδρομο, τα φυσικοθεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιούνται, έχουν σαν σκοπό:

1)τη μείωση του πόνου
2) τη Λύση του επώδυνου μυικού σπασμού στην περιοχή,
3) Την ανακούφιση από τα λοιπά συμπτώματα (κεφαλαλγία, ίλιγγος κτλ), καθώς και
4)την αποκατάσταση της μειωμένης κινητικότητας - λειτουργικότητας της αυχενικής μοίρας.

Στη φυσικοθεραπεία για το αυχενικό σύνδρομο, χρησιμοποιούνται τα εξής μέσα:

1) Θέρμο ή και κρύο Θεραπεία,

2) laser χαμηλής ισχύος,

3) Διάφορες μορφές ηλεκτροθεραπείας και κυρίως TENS με πολύ καλά αποτελέσματα.

4) Τα μαλακά περιλαίμια (κολλάρα), βοηθούν επίσης σε περιπτώσεις, που χρειάζεται προσωρινή μείωση της κινητικότητας της αυχενικής μοίρας για να μειωθεί ο πόνος ή άλλα συμπτώματα όπως ζαλάδες και ίλιγγοι.

5) Οι διαθερμίες ή τα μικροκύματα, βοηθούν στην αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος, την απορρόφηση του οιδήματος και τη λύση του μυϊκού σπασμού.

6) Άλλη μορφή ηλεκτροθεραπείας είναι η Ιοντοφόρεση (διαδερμική χορήγηση αντιφλεγμονώδους φάρμακου, με τη χρήση γαλβανικού ρεύματος, απευθείας στη νευρική ρίζα που έχει τη φλεγμονή),

7) Συνδυασμός τεχνικών κινητοποίησης και χειρισμών, οι ασκήσεις αποκατάστασης, καθώς και η εφαρμογή μάλαξης μπορούν να βοηθήσουν άμεσα και αποτελεσματικά, τόσο στη μείωση του πόνου, όσο και στην εξάλειψη των υπόλοιπων συμπτωμάτων που ταλαιπωρούν τον ασθενή, έτσι ώστε να επανέλθει στις φυσιολογικές καθημερινές του δραστηριότητες, χωρίς προβλήματα.



Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση και θεραπεία γιατο αυχενικό σύνδρομο, παίζει η θεραπευτική άσκηση:

Μακράν καλύτερη άσκηση για τέτοιες περιπτώσεις είναι η κολύμβηση (μόνο ύπτιο και ελεύθερο) αφού το σωματικό βάρος αντισταθμίζεται από την άνωση του νερού. Έτσι οι αρθρώσεις δέχονται σαφώς μικρότερη φόρτιση. Άξια αποφυγής θεωρούνται όλα εκείνα τα αγωνίσματα που η μεταβολή της στάσης του σώματος και του κέντρου βάρους αυτού μετατοπίζονται (πχ. τένις). O πόνος είναι ένας «σύμβουλος» για το τι πρέπει να αποφεύγει κανείς.

Πώς αντιμετωπίζεται το αυχενικό σύνδρομο με βελονισμό;

Ο βελονισμός μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά στην ταχύτερη αποκατάσταση των ασθενών, με τα καλύτερα αποτελέσματα να εμφανίζονται όταν η πρωτοπαθής διαταραχή δεν χαρακτηρίζεται από σοβαρές ανατομικές αλλοιώσεις.



Έτσι, σε περιπτώσεις πόνου στον αυχένα που οφείλονται σε:

  1. τραυματική κάκωση της σπονδυλικής στήλης και των παρακείμενων μυών,
  2. σε μυϊκή θλάση,
  3. σε μυοσυνδεσμικού τύπου αυχεναλγίες,
  4. σε πόνο λόγω κακής στάσης και εργασίας,
  5. σε μικρή πρόπτωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου
  6. ή σε οστεοαρθρίτιδα χωρίς σοβαρές ακτινολογικές αλλοιώσεις,
εμφανίζονται τα καλύτερα αποτελέσματα σε μια θεραπεία με βελονισμό.

Ο βελονισμός στις ανωτέρω περιπτώσεις, μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί ως μοναδική θεραπευτική παρέμβαση ή σε συνδυασμό με άλλες κλασσικές τεχνικές, να επιτύχει γρήγορη ανακούφιση από τον πόνο και να επιταχύνει την κινητοποίηση του ασθενή.

Αντίθετα, σε καταστάσεις σοβαρής πρόπτωσης του μεσοσπονδύλιου δίσκου ή σε παρουσία έκδηλης οστεοφυτικής υπερπλασίας με έντονα συμπτώματα πίεσης νεύρων, δεν αναμένονται με το βελονισμό ιδιαίτερα ευνοϊκά αποτελέσματα. Στις περιπτώσεις αυτές βέβαια, ο βελονισμός μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματική αναλγητική μέθοδο, μέχρι τη χειρουργική αποκατάσταση της βλάβης.

Ανάλογα με την παθογένεια της νόσου και την συμπτωματολογία του ασθενή, επιλέγονται τα σημεία βελονισμού. Χρησιμοποιούνται τοπικά σημεία της περιοχής και απόμακρα σημεία των Μεσημβρινών που πάσχουν. Μπορεί επίσης να γίνει βελονισμός και σε σημεία, τα οποία αν και δεν ανήκουν στους μεσημβρινούς, να είναι επώδυνα κατά την πίεση.

Οι βελόνες παραμένουν για είκοσι με τριάντα λεπτά της ώρας. Είναι επίσης δυνατό να συνδεθούν με συσκευή ηλεκτροθεραπείας (ηλεκτροβελονισμός), προκειμένου να χορηγηθεί ηλεκτρικό ρεύμα ελεγχόμενης συχνότητας και έντασης.

Με τον τρόπο αυτό, αφενός αυξάνει η αναλγητική δράση του βελονισμού με την έκκριση ενδογενών οποιοειδών αναλγητικών πεπτιδίων, αφετέρου επιτυγχάνεται κινητοποίηση των παρασπονδυλικών μυών που βρίσκονται σε σύσπαση. Η κινητοποίηση αυτή συμβάλει στη λύση του μυϊκού σπασμού, αυξάνει τοπικά την αιμάτωση, απομακρύνει το γαλακτικό οξύ που έχει συσσωρευτεί από την παρατεταμένη μυϊκή σύσπαση και καταστέλλει τη φλεγμονή που εμπλέκεται στη δημιουργία του πόνου.

Σε καταστάσεις τύπου ανεπάρκειας, σε προσβολή από άνεμο και κρύο ή και όταν ο ασθενής αναφέρει επιδείνωση των ενοχλημάτων στο κρύο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μόξα.

Σε κάθε περίπτωση, και ιδιαίτερα σε οξέα σύνδρομα, είναι δυνατό να εντοπισθούν με ειδικούς ανιχνευτές ή με την ψηλάφηση και να βελονισθούν, σημεία στην ανθέλικα του αυτιού, που σύμφωνα με της αρχές της Ωτοθεραπείας, αντιστοιχούν στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό και με άλλα σημεία που βρίσκονται ευαίσθητα, και ανάλογα με την εντόπιση του πόνου στους μεσημβρινούς.

Η ανταπόκριση στη θεραπεία είναι συνάρτηση τόσο των υποκείμενων ανατομικών αλλοιώσεων όσο και της χρονιότητας της νόσου.

Σε οξέα περιστατικά, είναι δυνατό ο ασθενής να ανακουφισθεί πλήρως από την πρώτη έως τρίτη θεραπεία.

Αντίθετα, για ένα αυχενικό σύνδρομο που διαρκεί αρκετό καιρό και έχει υποβληθεί σε πολυάριθμες θεραπείες, χρειάζεται προσεκτική αντιμετώπιση και περισσότερο χρόνο για αποκατάσταση.

Στην οξεία φάση η θεραπεία πρέπει να επαναλαμβάνεται τρεις φορές την εβδομάδα, μέχρι τη μερική βελτίωση των συμπτωμάτων και στη συνέχεια δύο φορές την εβδομάδα, μέχρι την πλήρη ανακούφιση του ασθενή (συνήθως στις 15 - 21 ημέρες).

Στα χρόνια περιστατικά θεωρείται σκόπιμο η θεραπεία να επαναλαμβάνεται δύο φορές την εβδομάδα. Στην περίπτωση αυτή, η βελτίωση των συμπτωμάτων αναμένεται μετά την 5η - 6η συνεδρία και συνολικά μπορεί να απαιτηθούν 15 - 20 συνεδρίες.


Είναι απαραίτητο να δίνονται συμβουλές στον ασθενή για τη σωστή εργονομία στη διάρκεια της εργασίας, μα και της ανάπαυσης – ψυχαγωγίας, και επίσης να γίνεται η επίδειξη ασκήσεων που θα βελτιώσουν την κινητικότητα και λειτουργικότητα της αυχενικής μοίρας. Αυτές χρειάζεται να εφαρμοστούν από τον ίδιο τον ασθενή σταδιακά, μετά την μερική ύφεση των συμπτωμάτων.


Χειρουργική Αντιμετώπιση στο αυχενικό σύνδρομο:

Η δε χειρουργική θεραπεία μια μεγάλη ποικιλλία χειρουργικών επεμβάσεων όπως είναι οι: εκτομή του μεσοσπονδυλίου δίσκου, αυχενική σπονδυλοδεσία, εκτομή του πετάλου του μεσοσπονδυλίου δίσκου και άλλες. Όπως όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις, έτσι και οι παραπάνω παρουσιάζουν ένα μεγάλο εύρος παρενεργειών οι σοβαρότερες από τις οποίες είναι οι εξής: φλεγμονή, κάκωση αγγείων και νεύρων, κάκωση αυχενικού σωλήνα, ανεπιθύμητες ενέργειες από την εφαρμογή γενικής αναισθησίας, παρεκτόπιση μοσχεύματος μετά από σπονδυλοδεσία και άλλες.

Η τελική απόφαση λαμβάνεται μετά από συστηματική αξιολόγηση της σοβαρότητας της κατάστασης του ασθενούς και των θετικών και αρνητικών σημείων κάθε μιας από τις πιθανές θεραπείες.

Κριτήρια που μπορεί να οδηγήσουν σε χειρουργική αντιμετώπιση:

Σε πρώτη προτεραιότητα έρχονται τα υποκειμενικά συμπτώματα του ασθενούς.

1. Πολύ έντονος πόνος τον αυχένα,
2. εξαιρετικά μειωμένη κινητικότητα αυχενικής μοίρας και
3. μυϊκή αδυναμία σε βαθμό που να μην επιτρέπει στον ασθενή να επιτελέσει βασικές καθημερινές δραστηριότητες,
4. επέκταση συμπτωμάτων τόσο στα άνω όσο και στα κάτω άκρα
5. σε συνδυασμό με έντονες αιμωδίες (μουδιάσματα),

Είναι τα βασικά συμπτώματα, που κυρίως αν δεν μειώνονται με την συντηρητική αγωγή, αποτελούν κριτήρια για την αξιολόγηση της σοβαρότητας της κατάστασης.

Γενικά Μέτρα πρόληψης για το αυχενικό σύνδρομο:

Από όσα έχουν προαναφερθεί καταλαβαίνει κανείς ότι ορισμένες καταστάσεις, οι οποίες είναι και οι πιο συχνές που προκαλούν το αυχενικό σύνδρομο μπορούν να προληφθούν. Τα μέτρα πρόληψης σχετίζονται αφενός με τα στοιχεία εκείνα που μειώνουν την πιθανότητα κάποιου σοβαρού τραυματισμού της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, αφετέρου δε με τη σωστή στάση του σώματος κατά τη διάρκεια διαφόρων δραστηριοτήτων, ώστε να μην καταπονείται η σπονδυλική στήλη.

1. Προσεκτική οδήγηση και σωστή ρύθμιση των προσκέφαλων των καθισμάτων, ώστε, σε περίπτωση σύγκρουσης (κυρίως μετωπικής ή οπίσθιας), να φανούν χρήσιμα και όχι να τραυματίσουν. Τα προσκέφαλα πρέπει να βρίσκονται σε τέτοια θέση, ώστε γέρνοντας ήπια το κεφάλι προς τα πίσω αυτό να ακουμπά πάνω τους.

2. Αποφυγή συγκρούσεων κατά τη διάρκεια διαφόρων σπορ (ποδόσφαιρο, πάλη, πυγμαχία κ.λπ.), καθώς και χρήση του ενδεικνυόμενου εξοπλισμού κατά περίσταση.

3. Σωστή στάση σώματος κατά τη διάρκεια της εργασίας (σωστή τοποθέτηση της οθόνης του υπολογιστή, εργονομικό κάθισμα). Αυτό επιτυγχάνεται με το να καθίσουμε έτσι ώστε η πλάτη μας να ακουμπά τελείως πίσω στο κάθισμα και να βάλουμε ένα μικρό μαξιλάρι στη μέση μας. Δεν στηρίζουμε ποτέ το ακουστικό του τηλεφώνου με τον ώμο μας.

4. Σωστή στάση του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι προτιμότερο να κοιμάται κανείς σε σκληρό στρώμα και, αν είναι δυνατό, χωρίς τη χρήση ψηλού μαξιλαριού.

Συμπερασματικά: Το αυχενικό σύνδρομο αποτελεί την εκδήλωση πόνου στον αυχένα και στη γύρω περιοχή, που οφείλεται σε μια πληθώρα αιτίων.

Η σωστή κλινική εξέταση και διάγνωση του αιτίου είναι πολύ σημαντική για την αντιμετώπιση της κατάστασης.

Ο βελονισμός που είναι μια μέθοδος χωρίς παρενέργειες και με σημαντικά οφέλη, στην αντιμετώπιση του πόνου, τη λύση του μυϊκού σπασμού και στην βελτίωση της λειτουργικότητας, παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του συνδρόμου.

Είναι σημαντικό να γίνεται από Ιατρό, κατάλληλα εκπαιδευμένο στη μέθοδο, για να μπορέσει ο ασθενής να έχει προσδοκώμενα αποτελέσματα και τα μεγαλύτερα οφέλη από τη θεραπεία.



Άρθρο από τον Γκατζούνη Θεόδωρο MSc, Φυσίατρο, μετεκπαιδευθείς στον Βελονισμό, Ωτοθεραπεία - Ωτοβελονισμό, Μεσοθεραπεία, Εξουσιοδοτημένος Docente di Formazione (Καθηγητής Ωτοθεραπείας – Ωτοβελονισμού) από την GSATN Italy
Για τα νεότερα δεδομένα για ημικρανίες, που προκαλούνται από αυχενικό σύνδρομο. χρόνιους πονοκεφάλους και την θεραπεία τους, πατήστε ΕΔΩ


Βιβλιογραφία:

  1. Rahman Shiri, Eira Viikari-Juntura, Low-level laser therapy for neck pain, The Lancet, Volume 375, Issue 9716, Pages 721 - 722, 27 February 2010
  2. Kung YY, Chen FP, Chaung HL, Chou CT, Tsai YY, Hwang SJ. Evaluation of acupuncture effect to chronic myofascial pain syndrome in the cervical and upper back regions by the concept of Meridians. Acupunct Electrother Res. 2001;26(3):195-202.
  3. Sun MY, Hsieh CL, Cheng YY, Hung HC, Li TC, Yen SM, Huang IS. The therapeutic effects of acupuncture on patients with chronic neck myofascial pain syndrome: a single-blind randomized controlled trial. Am J Chin Med. 2010;38(5):849-59.
  4. Vickers AJ, Cronin AM, Maschino AC, Lewith G, Macpherson H, Victor N, Sherman KJ, Witt C, Linde K; Acupuncture Trialists' Collaboration. Individual patient data meta-analysis of acupuncture for chronic pain: protocol of the Acupuncture Trialists' Collaboration. Trials. 2010 Sep 28;11:90.
  5. Fu WB, Liang ZH, Zhu XP, Yu P, Zhang JF. Analysis on the effect of acupuncture in treating cervical spondylosis with different syndrome types, Chin J Integr Med. 2009 Dec;15(6):426-30. Epub 2010 Jan 18
  6. Ma C, Wu S, Li G, Xiao X, Mai M, Yan T. Comparison of miniscalpel-needle release, acupuncture needling, and stretching, exercise to trigger point in myofascial pain syndrome. Clin J Pain. 2010 Mar-Apr;26(3):251-7.
  7.  Οι εικόνες προέρχονται από τα https://pixabay.com/, https://www.pexels.com/ με δωρεάν άδεια CC0 Public Domain και από την προσωπική συλλογή του Ιατρού Γκατζούνη Θεόδωρου.

5 σχόλια:

  1. την καλημέρα μου.
    Πολύ καλή ενημέρωση..
    Αλλά και αυτό το άγχος δεν μας αφήνει..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Geia sas,
    polu endiaferon blog. Exete ena e-mail gua epikoinwnia?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλησπέρα @ Γιώργος, σ’ ευχαριστώ.

    Καλή επιτυχία και σε σένα στο υπέροχο ζαχαροπλαστείο που είδα στο μπλογκ σου. Αν ήμουν πιο κοντά, θα περνούσα οπωσδήποτε. Δυστυχώς από Αθήνα πέφτει λίγο μακριά.

    Όσο για το άγχος, δυστυχώς η «ασθένεια» των ημερών μας είναι.. Όσο ανοίγουν οι δουλειές ελπίζω να είναι καλύτερα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλησπέρα Valery και σ’ ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

    Το mail μου είναι tgatzounis@windowslive.com

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δάσκαλε, την αγάπη μου!!!. Ιάκωβος

    ΑπάντησηΔιαγραφή